هرآنچه که باید پیش از خرید لپ تاپ گیمینگ بدانید – بهار ۱۴۰۱

در چند سال اخیر به دلیل تداوم و تشدید تحریم‌های اقتصادی، کاهش شدید ارزش ارز ملی و همچنین محدودیت‌های بانک مرکزی با واردات کالا های خارجی به منظور کنترل نرخ ارز، قیمت سخت افزار و لوازم جانبی و کامپیوترها به شکل بی‌منطقی افزایش یافته است. از سویی دیگر به دلیل عدم اطمینان از آینده اقتصادی، نبود سیستم نظارتی و عدم امکان واردات، در حال حاضر با فقدان شدید قطعات و تنوع آن مواجه هستیم.

در مجموع آشفتگی بازار این روزهای کشور، گیمینگ را بیش از پیش دشوار کرده است. تهیه سیستم‌ کامپیوتر خانگی مناسب گیم این روزها کار سختی است. از طرفی خرید لپ‌تاپ مناسب گیمینگ با توجه به انتخاب‌های محدود بازار ایران هم چندان امر ساده‌ای نیست. لپ تاپ‌ها بخاطر قابلیت حمل آسان، قیمت مناسب و در دسترس پذیری بالا انتخاب بسیاری از کاربران است، اما لپ تاپ مناسب گیمینگ باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟

لپ تاپ مناسب گیمینگ چه ویژگی‌هایی دارد؟

زمانی که صحبت از لپ تاپ‌های گیمینگ می‌شود، احتمالا گزینه‌های سنگین به همراه نورپردازی RGB نظیر مدل‌ها روگ ایسوس (ASUS) را تصور کنید. این دسته از لپ تاپ‌ها قیمت به مراتب بالاتری نیز دارند. با این حال برای بازی کردن همواره به تهیه‌ی این دسته از لپ تاپ‌ها که با برچسب گیمینگ فروش می‌روند، ندارید.

لپ تاپی که نیاز شما را برای بازی کردن پاسخ دهد، پردازنده گرافیکی قدرتمندی دارد، رم حداقل ۱۶ گیگابایت و ماژول SSD نیز از جمله واجبات این سیستم است. سیستم کولینگ بهینه و قدرتمند درکنار پردازنده‌ی مرکزی نسل جدید می‌تواند در عملکرد این لپ تاپ برای بازی کردن بسیار موثر باشد. در ادامه به تفضیل این ویژگی‌ها را بررسی می‌کنیم.

پلتفرم

نسخه‌های مختلف سیستم عامل‌ ویندوز در ایران طرفداران بسیار زیادی دارند؛ اما همچنان انتخاب‌هایی چون توزیع‌های لینوکسی، مک OS و حتی کروم OS نیز در دسترس است. اگر بخواهیم واقع بین عمل کنیم، در حال حاضر تهیه‌ی هیچ لپ تاپ با هیچ پلتفرمی غیر از ویندوز به منظور بازی کردن مناسب نخواهد بود. پس مک بوک و کروم بوک‌ها را از لیست‌تان همین حالا خط بزنید.

پردازنده‌ی گرافیکی لپ تاپ

به طور قطع پردازنده‌ی گرافیکی یا کارت گرافیک در لپ تاپ گیمینگ مهم‌ترین نقش ممکن را دارد. این ماژول وظیفه‌ی رندر گرفتن (پردازش و خروجی گرفتن) تصاویر در سیستم‌های کامپیوتری را برعهده دارد. از این رو در خرید لپ تاپ بایستی پردازنده‌های گرافیکی را الویت قرار دهیم.

به طبع لپ تاپ‌ها با پردازنده‌های گرافیکی مجتمع چندان به کار ما نمی‌آیند و بایست دنبال لپ‌ تاپ‌هایی با پردازنده گرافیکی مستقل و قدرتمند باشیم. غالب مدل‌های گیمینگ با پردازنده‌های گرافیکی Nvidia GeForce GTX یا RTX عرضه می‌شوند. در سمت انویدیا در حال حاضر کارت‌های سری ۳۰ از RTX 3060 Max-Q تا RTX 3060 Max-Q قدرتمندترین و جدیدترین کارت‌ها هستند.

در سوی دیگر پردازنده‌های گرافیکی ای‌ام‌دی (AMD) قرار دارند. سری رادئون RX 5000M در آن‌ها پیشتازی می‌کند. در این سری RX 5500M برای مدل‌های قدرتمند باجت و RX 5600M و RX 5700M با عملکرد بالاتر در دسترس است. هرچند در بازه‌ی نزدیکی بایستی انتظار پردازنده‌های گرافیکی جدید و قدرتمندتر این کمپانی را بکشیم.

با این حال اگر بودجه شما آن قدری بالا نیست که دنبال لپ تاپ‌های سری ۳۰ بروید و البته نیازی هم به تجربه‌ی بازی‌ها در تنظیمات اولترا ندارید، گزینه‌های بسیاری پیش روی شماست. در میان رده‌های قدرتمند GTX 1650 و RX 5500M بهترین گزینه‌ها پیش رو هستند که امکان تجربه‌ی اکثر بازی‌های نسل جدید را در کیفیت متوسط، فریم ریت ۶۰ و رزولوشن قابل قبول به شما خواهند داد.

اگر بودجه بالاتری دارید، تنظیمات بالا و اولتر و یا بازی‌های VR مد نظرتان است، بایستی دنبال مدل‌های گران قیمت‌تر با پردازنده‌های گرافیکی RTX 2070 یا (Ti) RTX 2080 در سری ۲۰ و یا مدل‌های جدید و قدرتمند سری ۳۰ را در نظر بگیرید. در واقع تا جایی که بودجه شما اجازه می‌دهد بالا روید.

و در نهایت کاربران اقتصادی که تنظیمات پایین و متوسط با فریم ریت ۶۰ برایشان کفایت می‌کند، بایستی دنبال لپ تاپ با پردازنده‌های مین استریم باشند که قیمت به مراتب بهتری دارند. در میان گرافیک‌های مین استریم انتخاب‌های زیادی در دسترس است که معمولا از پترن خاصی برای نام گذاری استفاده نمی‌کنند.

در نام کارت گرافیک‌های انویدیا و اینتل برخلاف پردازنده‌های آن از عبارت‌های خاص استفاده نمی‌شود. اما در یک نگاه کلی می‌‌توان گفت سری جی فورس (GeForce) و کوادرو (Quadro) از گزینه‌های خوب و ایریس (Iris) از مدل‌های جدید و قدرتمند اینتل با کارایی سبک‌تر هستند که برای تجربه‌ی بازی‌ها معمول نظیر کانتر استرایک، فورتنایت، ماینکرفت، دوتادو، ولورانت و… کاملا مناسب‌ند.

این مدل‌های ای‌ام‌دی معمولا با رادئون (Radeon) ذکر می‌شوند و پیشوند آن‌ها عملکرد این کارت‌ها را نشان می‌دهد. به‌عنوان مثال R9 کارت گرافیک رده‌بالا محسوب می‌شود درحالی‌که R7 میان‌رده است، R5 و R3 نیز کارت‌های پایین رده محسوب می‌شوند. نسل این کارت گرافیک‌ها معمولا به واسطه عددی مشخص می‌شود که در ادامه نام گذاری تراشه گرافیکی ذکر شده. به طبع هر چه این عدد بالاتر باشد، پردازنده‌ جدیدتر است.

پردازنده مرکزی لپ تاپ

با وجود این که پردازنده نقشی حیاتی در عملکرد مرکزی سیستم دارد، با این حال نسبت به پردازنده‌های گرافیکی از اهمیت کمتری برخوردارند. خوشبختانه در لپ تاپ‌ها چندان نگرانی بابت هماهنگی پردازنده‌ها وجود ندارد؛ چرا که از پیش به صورت یک بسته‌ی هماهنگ و در قالب یک دیوایس عرضه می‌شوند، در نتیجه اگر لپ تاپ با پردازنده گرافیکی مستقل و قدرتمند تهیه می‌کنید، احتمالا پردازنده‌ی مرکزی شما نیز قدرتمند و با کولینگ مناسب عرضه شده است.

اما در یک نگاه کلی پردازنده‌های i5 و i7 اینتل نسل هشتم به بعد و یا سری A10 ای‌ام‌دی یا بالاتر، برای لپ تاپ‌های گیمینگ پیشنهاد می‌شود. بدیهی است که پردازنده‌های نسل جدیدتر در کنار رم با فرکانس و حجم بالا، سرعت پردازش بالاتری را به شما عرضه خواهد کرد.

چه مقدار رم نیاز داریم؟

رم یا حافظه موقت یک ماژول حافظه بسیار پر سرعت است که وظیفه‌ نگهداری داده‌های در حال پردازش پردازنده را به عهده دارد. حافظه رم بالاتر به پردازنده اجازه می‌دهند فرآیند محاسبات را سریع‌تر انجام دهد در نتیجه بالا بردن ظرفیت و فرکانس رم، سرعت لپ تاپ مد نظر را نیز افزایش خواهد داد.

لپ‌تاپ‌های جدید در نسخه‌هایی با رم ۴ الی ۳۲ گیگابایت DDR4 در دسترس هستند. با این حال بهترین بازه انتخاب برای گیمرها رم با حافظه حداقل ۱۶ گیگابایتی و با فرکانس معمول (بالای ۲۸۰۰ مگاهرتز) است. معمولا هر مدل لپ تاپ در چندین نسخه با رم‌های متفاوت عرضه می‌شوند. مطمپن شوید که نسخه‌ی ۱۶ گیگابایتی آن را تهیه می‌کنید، چرا که تهیه لپ تاپ با رم پایین‌تر در اجرای روان بازی‌ها ضعیف عمل خواهد کرد.

ماژول‌های حافظه

برای مدت‌ها درایوهای هارد دیسک یا HDD تنها ماژول‌های رایج حافظه در لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترها بودند. اما با وجود کاهش قیمت حافظه‌های فلش بر پایه NAND، این روزها استفاده از درایوهای SSD در لپ‌تاپ‌ها به ویژه مدل‌های بالارده بسیار رایج شده است.

لپ‌تاپ‌هایی که از داریوهای SSD بهره‌مند هستند، سرعت به مراتب بالاتری دارند. این لپ‌تاپ‌ها گزینه ایده آلی برای گیمرها و همه افرادی است که نیاز به تجربه سرعت لودینگ بالا دارند. با نصب بازی‌ها و سیستم عامل روی این ماژول‌های پرسرعت، سرعت بالا آمدن و اجرای آن‌ها به طرز چشم گیری افزایش می‌یابد.

از این رو پیشنها می‌شود به دنبال لپ تاپ‌هایی باشید که از ماژول‌های پرسرعت SSD با حجم دلخواه بهره می‌برند. البته این لپ تاپ‌ها معمولا قیمت بالاتری دارند. پس اگر بودجه محدودتری دارید یک لپ تاپ با قابلیت افزودن ماژول SSD تهیه کنید تا در آینده نسبت به آپگرید آن اقدام کنید.

برای این که مطمئن شوید لپ تاپ مورد نظر شما قابلیت آپگرید با رم یا SSD را دارد یا نه می‌توانید با جستجوی پارت نامبر لپ تاپ و یا مدل دقیق مادربرد اطلاعات بسیار مفیدی برای ارتقای لپ تاپ خود بدست آورید. همچنین در روشی ساده‌تر می‌توانید از وبسایت کروشیال کمک بگیرید. و با سرچ مدل، اطلاعات نسبتا دقیق و بروزی درباره لپ تاپ خود دریافت کنید.

صفحه نمایش

صفحه نمایش‌ لپ تاپ‌ها بسته به هزینه‌ای که می‌کنید ممکن است از پنل‌های ارزان قیمت TN باشد و یا پنل‌های گران قیمت با دقت رنگ بالای IPS باشد. انتخاب از این بین تا حدود زیادی به بودجه و سلیقه‌ی شما باز می‌گردد و خوشبختانه باز هم همانند خرید کامپیوتر، نگرانیی بابت عدم هماهنگی نمایشگر و پردازنده‌ی گرافیکی وجود ندارد.

با این حال اگر بازی و گیمینگ هدف اصلی شما از خرید لپ تاپ است، بایستی نرخ تازه سازی (Refresh rate) حداقل ۶۰ هرتزی و زمان واکنش (Response time) کمتر از ۵ ثانیه و رزولوشن Full HD و یا 4K را در الویت‌های خود قرار دهید.

سایر نکاتی که نباید از یاد ببرید

در انتها برخی نکات وجود دارند که شاید هنگام خرید لپ تاپ گیمینگ برای همه کاربران حائز اهمیت نباشند. با این حال بد نیست نگاهی به برخی از این ویژگی‌ها داشته باشیم.

هنگام خرید لپ تاپ به جنس بدنه و استحکام آن توجه کنید. در بیشتر مدل‌های ارزان‌تر گیمینگ بدنه، لولاها و قاب نمایشگر از جنس پلاستیک‌ است که به شدت مستعد آسیب و شکستگی خواهند بود. از این رو خرید لپ‌تاپ با بدنه مستحکم و آلومینیومی را بسته به بودجه خود در نظر قرار دهید.

همچنین تاچ پد و کیبورد از جمله مهم‌ترین قسمت‌های لپ‌تاپ هستند که بیشترین تعامل را با آن‌ها دارید؛ از این رو همواره در کیفیت آن دقت کنید. نور پردازی این قسمت‌ها، قیمت کلی لپ تاپ را افزایش خواهد داد. و در نظر داشته باشید کلیدهای لپ‌تاپ از جنس پلاستیک کم کیفیت ABS، در دراز مدت دچار استهلاک و رفتگی خواهد شد.

باتری لپ‌تاپ‌ها عموما جنبه مصرفی دارند و فارغ از برند، بایستی هر چند سال یک بار تعویض شوند. اگر قرار است به صورت مداوم از لپ تاپ برای بازی کردن استفاده کنید، باید همواره به برق شهر متصل باشد. این امر عمر باتری را به شدت کاهش می‌دهد. پس هنگام بازی یا باطری را به کمک نرم افزارهای مربوطه از مدار خارج کنید و یا در صورت امکان باطری را دربیاورید.

اگر قرار است لپ تاپ را همواره با خود حمل کنید به سایز و وزن آن نیز توجه کنید. بسیاری از مدل‌های گیمینگ به واسطه‌ی فن‌های بزرگ و در سایزهای ۱۵ و ۱۷ اینچی و وزن بالای دو کیلوگرم عرضه می‌شوند که حمل آن‌ها را دچار چالش می‌کند.

و در نهایت به یاد داشته باشید که تعداد و انواع پورت‌های هر لپ‌تاپ بسته به قیمت، سایز و امکانات متفاوت است. اما به طور معمول تعداد پورت‌های اتصالی که در بدنه لپ‌تاپ قرار می‌گیرند بسیار محدودند. هر چند شما همواره می‌توانید به وسیله یک هاب USB با کیفیت، تعداد پورت‌های پرکاربرد USB خود را افزایش دهید.

با این حال به صورت حداقلی در یک لپ‌تاپ شما به یک پورت USB تایپ A، یک USB تایپ C و یک اتصال جک هدفون یا هدست نیاز دارید که تمام نیازهای یک گیمر را پاسخگو خواهد بود. باقی پورت‌ها و اتصالات نظیر HDMI ، LAN ،VGA و… بسته به قیمت و مدل متفاوت است.

از چه برندی لپ تاپ گیمینگ بخریم؟

با توجه به بازار آشفته ایران و قیمت بالای تجهیزات کامپیوتری، بایستی در خرید دیوایس‌های بسیار گران قیمتی نظیر لپ‌تاپ‌ها بسیار با دقت عمل کرد. از این رو خرید لپ تاپ گیمینگ از برندهای خوشنامی پیشنهاد می‌شود که بیشترین کارایی ممکن را در ازای قیمت بدهند.

در مدل‌های میان‌رده و بالاتر، ذن بوک‌های ایسوس، تینک پدهای لنوو و برخی محصولات اچ پی و… را می‌توان پیشنهاد کرد. اما اگر بودجه‌ی بیشتری دارید، سری ROG یا TUF ایسوس، لژیون لنوو و برخی محصولات گیمینگ ام‌اس‌آی (MSI) انتخابات مناسبی را در اختیارتان قرار می‎‎‌دهند. علاوه بر این برندهایی نظیر ایلین‌ور (Alienware) و ریزر (Razer) از جمله گزینه‌های لوکس محسوب می‌شوند که خریدشان توصیه نمی‌شود.

کلام انتهایی

این مقاله حاصل برآورد تیم گیم تک از بازار نه چندان پررونق حال حاضر ایران و با در نظر گرفتن وضعیت معیشتی مخاطب عام بود. ما سعی کردیم مهم‌ترین المان‌ها در خرید یک لپ تاپ گیمینگ بررسی کنیم. با این حال در نهایت این شما هستید که باید بنا به نیاز، توقعات و بودجه خود، انتخاب کنید. اگر در مسیر انتخابو خرید لپ تاپ گیمینگ خود سوالی دارید، تیم گیم تک در بخش نظرات پاسخگوی شما خواهد بود.